
Badania DNA rozwiązały królewską zagadkę, którą żyła Europa w XIX wieku
2 sierpnia 2024, 11:17Historia Kaspara Hausera, zwanego „sierotą Europy”, rozpalała w XIX wieku wyobraźnię całej Europy. Ten niezwykle zagadkowy mężczyzna, jego tajemnicze życie i śmierć od dwóch wieków są inspiracją dla artystów. O pochodzeniu Kaspara nie wiadomo nic pewnego, mimo że jego postać to jedna z najgłośniejszych tajemnic XIX wieku. Popularna teoria głosi, że był synem księcia Badenii, który jako dziecko został podmieniony i przetrzymywany w izolacji, by wprowadzić na tron boczną linię rodziny książęcej. Na łamach iScience opisano właśnie wyniki badań materiału genetycznego Kaspara.

Górnictwo zagraża ponad 4000 gatunków kręgowców
1 sierpnia 2024, 08:43Rosnący popyt na metale i minerały powoduje, że zagrożone jest istnienie ponad 4000 gatunków kręgowców. Problem staje się coraz większy z powodu zwiększającego się wydobycia minerałów potrzebnych do budowy systemów czystej energii. Minerały takie często bowiem znajdują się w miejscach o dużej różnorodności biologicznej. Naukowcy z Uniwersytetów w Sheffield i Cambridge informują na łamach Current Biology, że górnictwo oraz wydobycie ropy i gazu zagrażają 4642 gatunkom kręgowców.

Zagrożone nieloty Nowej Zelandii wycofują się na obszary, w których wyginęły ostatnie moa
26 lipca 2024, 11:09Zagrożone nielotne ptaki Nowej Zelandii wycofują się do refugiów, z których korzystały moa przed wyginięciem. O zjawisku takim poinformował międzynarodowy zespół pracujący pod kierunkiem naukowców z Uniwersytetu w Adelajdzie. Udało się nam pokonać przeszkody, które wcześniej uniemożliwiały badanie dynamiki sześciu wymarłych gatunków moa z tak dużą rozdzielczością, mówi jeden z głównych autorów badań, profesor Damien Fordham

Warany z Komodo wzmacniają zęby żelazem
26 lipca 2024, 09:32Zęby waranów z Komodo są pokryte żelazem, donoszą naukowcy z King's College London. Odkrycie może wyjaśniać, jak to się dzieje, że zęby waranów wciąż pozostają ostre oraz mogą dostarczyć informacji o tym, w jaki sposób drapieżne dinozaury zabijały i pożerały swoje ofiary. Warany z Komodo to największe żyjące obecnie jaszczurki. Średnia masa dorosłych osobników sięga 80 kilogramów. Są bardzo skutecznymi drapieżnikami o zakrzywionych zębach, podobnych do zębów wielu mięsożernych dinozaurów.

To jedno z najważniejszych odkryć oceanograficznych. Każe ono przemyśleć historię życia na Ziemi
23 lipca 2024, 10:20Głęboko pod powierzchnią oceanu, w miejscu, w którym fotosynteza jest niemożliwa, coś wytwarza olbrzymie ilości tlenu. Odkryliśmy dodatkowe źródło tlenu na Ziemi, inne niż fotosynteza, mówi jeden z autorów badań, Andrew Sweetman, ekolog dna morskiego w Szkockim Towarzystwie Nauki o Morzu (SAMS). Zdaniem uczonego, odkrycie może mieć wpływ zarówno dla rozumienia początków życia, jak i dla planów aktywności górniczej w tym regionie.

Udało się ustalić, skąd pochodzą ilustracje z 1. wydania „O krasnoludkach i sierotce Marysi” Konopnickiej
17 lipca 2024, 08:38W 2016 roku Biblioteka Narodowa kupiła prawdziwy unikat, egzemplarz 1. wydania „O krasnoludkach i o sierotce Marysi” Marii Konopnickiej z 1896 roku. Wciąż jednak nie było wiadomo, skąd pochodzi 12 kolorowych litografii znajdujących się w książce. Wielu ekspertów uważało, że powstały one w Niemczech. Źródło ilustracji zostało odkryte przez Zespół ds. Badań nad Literaturą i Kulturą Dziecięcą, który pracuje na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM pod kierunkiem profesor Bogumiły Kaniewskiej.

Bozon Higgsa nie zdradza śladów fizyki spoza Modelu Standardowego. Przynajmniej na razie
12 lipca 2024, 11:31Odkryty przed kilkunastu laty bozon Higgsa wciąż stanowi zagadkę. Dotychczas nie udało się poznać jego właściwości z zadowalającą dokładnością. Teraz, dzięki pracy międzynarodowego zespołu, w skład którego wchodzili uczeni z Instytutu Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk, dowiedzieliśmy się więcej o pochodzeniu tej niezwykle ważnej cząstki, która nadaje masę innym cząstkom elementarnym.

Nietoperze w ciągu kilku minut zwiększają tętno z 6 do 900 uderzeń na minutę
11 lipca 2024, 08:50Po raz pierwszy naukowcom udało się przez dłuższy czas mierzyć tętno dziko żyjących nietoperzy. Dokonali tego uczeni z Instytutu Zachowania Zwierząt im. Maxa Plancka, Uniwersytetu w Konstancji, Szwajcarskiego Instytutu Badań nad Śniegiem i Lawinami oraz Uniwersytetu we Freiburgu. Przez kilka dni odnotowywali tempo uderzeń serca samców z gatunku borowiec wielki. To pozwoli lepiej zrozumieć, jak nietoperze zużywają energię w ciągu doby i jak zmienia się to w ciągu roku.

Dzięki waranom farmerzy oszczędzają miliony dolarów
9 lipca 2024, 09:00Dzięki waranom z gatunku Varanus rosenbergi australijscy farmerzy oszczędzają miliony dolarów rocznie. Zwierzęta te zmniejszają bowiem populację muchówek Lucilia cuprina, które atakują owce. Przez muchówki farmerzy tracą co roku około 280 milionów dolarów. Straty byłyby znacznie większe, gdyby nie warany. To kolejny przykład pokazujący, że utrzymanie bioróżnorodności przynosi ludziom również olbrzymie korzyści gospodarcze.

Skaczące pijawki z Madagaskaru. Pierwszy dowód na poparcie anegdotycznych doniesień
2 lipca 2024, 10:11Nowe badania dostarczyły pierwszych niezbitych dowodów skazujących, że co najmniej jeden gatunek pijawek lądowych... potrafi skakać. Spory dotyczące tego zachowania trwały w środowisku naukowym od ponad 100 lat. Eksperci z American Museum of Natural History, Fordham University oraz Medgar Evers College na City University of New York (CUNY) nagrali skaczącą pijawkę i opisali zaobserwowane zjawisko na łamach pisma Biotropica.